انتظار شگفتی

با سلام

انسان در طول تاریخ برای کاستن از رنج تکرار و بیهوده‌گی همواره در پی کشف بوده است‌. من گمان میکنم دلیل کشفهای مختلف پیش از مساله برطرف کردن نیاز مربوط به روحیه کنجکاوی انسان بوده است .انسان پیش از کشف و اختراع هر پدیده‌ای ابتدا آن را در ذهن خود با استفاده از قوه‌ی خیال تصور کرده و سپس رد آن را در طبیعت پی گرفته است حال هنر اصلی‌ترین نقش را در این مساله دارد زیرا خیال‌پردازی ریشه در مفهوم هنر دارد و هنر ذاتا شگفت‌انگیز است. مخاطب هنر چه مخاطب عام و چه مخاطب خاص در طول تاریخ بفکر رهایی از رنج بیهودگی و تکرار بوده است البته خود هنرمند این نیاز را در وجود انسان تحریک کرده و مخاطبی برای خود بوجود آورده است. پس شگفتی ذات هنر است چه هنرمند و چه مخاطب هنر، هر دو در پی آنند و انتظاراتی دارند.
شگفتی هم مفهوم سیالی ست و تعریف یکنواختی ندارد
با توجه به مقدمه طرح شده میخواهم نگاهی نقدگونه بر اثر ارسال شده داشته باشم تا در این نوبت از این منظر نکاتی را بیان کنم
و بررسی بیت به بیت را برای درک بهتر موضوع مناسب می‌دانم

بیت اول
شاعر از خاطره‌ای مبهم در این بیت یاد میکند اما نمیگوید کدام خاطره و چرا این خاطره هنگام صبح تداعی شده است. و پنجره به چه دلیل یادآور نم نم باران است
درست است که نم‌نم باران به شیشه‌های پنجره میخورد و حالا که بارانی وجود ندارد چه چیزی باعث تداعی آن تصویر شده است؟ چون شاعر از وجود صبح به عنوان عامل اصلی سخن گفته نه از وجود باران.
و نیز وجه‌شبهی بین باران و پنجره وجود ندارد
اگر میگفت قطره‌های اشک روی آینه یادآور نم‌نم باران روی پنجره است قابل قبول بود زیرا وجه شبهی بین این دو پدیده وجود دارد آنهم زلالی و شباهت ظاهری اشک و قطرات باران است

نکته دوم استفاده از ضمیر اشاره (این و آن)در کلمات این‌پنجره و آن نم نم باران صرفا بخاطر وزن‌پرکردن است .

بیت دوم
از لحاظ زیبایی‌شناسی شعری این بیت تخیل و عاطفه‌ی ملموسی دارد و موجب ایجاد لذت ادبی میشود وقتی خیره شدن عاشق و معشوق به یکدیگر در سکوت یک گفتگو محسوب میشود یک آشنایی زدایی از وظیفه‌ی ذاتی چشم است که صرفا عمل دیدن بر عهده‌ی اوست نه عمل سخن گفتن.
هرچند این مضمون یادآور بیت معروفی از ابتهاج است:
....پاسخم گو به نگاهی که زبان‌من و توست.
پس از این رو این آشنایی‌زدایی موجب شگفتی نمیشود.

نکته دوم وقتی از کلمه صد که در نقش تشددبخشی و جمع ظاهر شده است جمع بستن کلمه (واژه)ها از لحاظ دستوری مشکل دارد.
بدون توجه به مساله وزن صورت صحیح جمله باید اینگونه باشد:
در نگاهت نافذت صد واژه پنهان شده
یا
در نگاه نافذت واژه‌ها پنهان شده

بیت سوم

شاعر از حالتی حرف میزند که بخاطر شدت یا شگفتی آن حالت نمیتواند عنوانی حتی بر آن انتخاب کند.
حالتی که از رد شدن معشوق و پراکندگی عطر وی در وجود عاشق بوجود می‌آید
حال این توصیف ادامه توصیف همان معشوقی است که خاطره‌اش مانند نم نم باران روی شیشه است و همان معشوقی که چشمان نافذش با عاشق به گفتگو می‌نشیند
تا اینجای کار آنچه که به عنوان پیام هر بیت تلقی میشود در راستای یکدیگر نقش پوششی را اجرا میکنند و فضای شعر آنچنان پرت نمیشود و همین حسن شعر محسوب میشود که در ادامه نیز این یکدستی حفظ شده است

بیت چهارم
عاشق خود را نسبت به دیگران غایب برتر میداند دیگرانی که البته نقشی در بافت شعر ندارند و مصرع دوم درواقع مترادف مصرع اول و توضیح تکمیلی بر آن محسوب میشود
بجز تصویر انتزاعی نقش بستن جاودان یاد معشوق بر دل عاشق و عاطفه جاری آن در این بیت نوآوری اتفاق نیفتاده است و مخاطب انتظار اتفاق شگفتی را در این فضا دارد البته نه تنها در این بیت بلکه در کلیت شعر

بیت‌پنجم
حال تمامی توصیفات پیشین مقدمه‌ای بر شروع عشق است و در واقع مخاطب انتظار دارد شعر بعد ازین ادامه پیدا کند و روایت محور پیش برود که به گمانم سریع‌تر از انتظار به پایان رسیده است

در کل باید بگویم با توجه با سابقه و سن شاعر این شعر فراتر از انتظار است و نمره قبولی بالایی میگیرد و نشان از استعداد برتر صاحب اثر دارد و انچه که به عنوان اشکالات شعر بیان میشود در راستای هرچه بهتر شدن یک متن است .


با آرزوی موفقیت