عنوان مجموعه اشعار : نامه یار
شاعر : محمد حسین رخشانی
نامه ای آمد مرا از سوی یار
محتوایش عاری از هرگون قرار
گفتش اندر نامه من را کی عزیز
من برافتادم ز تاب روزگار
حال زاری دارم اندر این فراق
خسته هستم من چو پودی بهر تار
در جواب نامه اش گفتم مرنج
رنج تو از بهر من زین انتظار
درد معشوق از آنِ عاشق است
چون زمین! هنگام درد، افلاک زار
می روم حالا به کوهستان دوست
تا بگیرم اذن وصل از کردگار
او اگر رخصت دهد این انتظار
می شود یک خاطره کان بس گوار
پس تو بی تابی نکن ، آرام گیر
تا که این پاییز گردد چون بهار
سلام دوست نوجوانم! اشتیاقتان برای نقد شدن، بزرگترین خدمت شما به آثار و نوشته‌هایتان است. خوشحالیم که پایگاه نقد شعر را برای این کار انتخاب کرده‌اید. من و دوستانم سعی می‌کنیم در راه بهتر نوشتن شما را همراهی کنیم.
خودتان گفتید که مطالعۀ خاصی در زمینۀ اوزان شعر و مباحث عروض نداشتید اما شما یکی از بهترین انواع مطالعه را در زمینۀ وزن شعر انجام داده‌اید؛ شعر خواندن زیاد! بله، زیادشعرخواندن یکی از بهترین تمرین‌ها برای تسلط بر وزن شعر است. وقتی اشعار زیادی می‌خوانید، خصوصاً که با علاقه و دقت می‌خوانید، وزن شعرها در حافظۀ شما می‌نشیند و هنگام نوشتن، وزن شعر برایتان مسئلۀ پیچیده‌ای نخواهد بود. این نکته از اثری که فرستاده‌اید مشخص است. البته که در این زمینه به مطالعه هم نیاز دارید تا اشکالات وزنی خود را رفع کنید.
وزن اثر ارسالی شما «فاعلاتن فاعلاتن فاعلن» است. مثنوی مولوی با این وزن نوشته شده است و غزل‌های بسیار زیبایی هم در این وزن سروده شده است. در نوشتۀ شما، یک مصرع ایراد وزنی دارد و در باقی ابیات مشکل قابل ذکری دیده نمی‌شود. مصرع «درد معشوق از آنِ عاشق است» مشکل وزنی دارد که البته با یک هجا مشکل آن رفع می‌شود. مثلاً اگر به جای معشوق از معشوقه یا معشوقی استفاده می‌کردید، ایراد وزن رفع می‌شد. البته نکات ریز و درشت دیگری هم دارد که فعلاً گفتنشان ضرورتی ندارد. برای مطالعه می‌توانید از منابع مختلفی استفاده کنید. کتاب‌های ادبیات فارسی رشتۀ انسانی، کتاب «روزنه» نوشتۀ محمدکاظم کاظمی و کتاب‌های دیگری که دربارۀ وزن شعر صحبت کرده‌اند، می‌توانند راهنمای شما باشند. آشنایی شما با هجا، تقطیع وزن و اوزان مختلف، کمک قابل توجهی به سرودن می‌کند.
در نوشته‌ای که ما با آن مواجه هستیم، قافیه‌ها مشکل خاصی ندارند. شاید در این زمینه مطالعاتی داشته‌اید، شاید این هم به دلیل دقت موقع خواندن اشعار مختلف باشد. با این حال، همزمان با مطالعه در مورد وزن شعر، دربارۀ قافیه هم مطالعات تکمیلی داشته باشید که این دو (وزن و قافیه) لباس اصلی اشعار در قالب‌های کلاسیک هستند. وزن و قافیه که در سلامت کامل باشند، منتقد بیشتر به مباحث شعری و درونمایۀ نوشتۀ شما وارد خواهد شد. شما در ابتدای کار هستید اما با توجه به سلامت نسبی وزن و قافیه در اثرتان، همین اول کار دو-هیچ جلو هستید! پس سعی کنید این برتری را حفظ کنید و در زمینه‌های دیگر هم به اندازۀ کافی رشد کنید.
می‌گویند که شاعر فرزندِ زمانِ خویش است. این جمله از دو منظر می‌تواند درست باشد. یکی از نظر مضامین و موضوعاتی که شاعر در آثارش از آن‌ها استفاده می‌کند؛ یکی از نظر زبان مورد استفادۀ شاعر. در بین اشعاری که می‌خوانید، سعی کنید سهمِ اشعار معاصر را بالاتر ببرید تا با زبان امروز بیشتر انس بگیرید. در نوشته‌تان از زبان و واژه‌های قدیمی استفاده کرده‌اید. به خودِ این کار اصلاً ایرادی وارد نیست اما حتماً شما به واژه‌هایی که روزانه از آن‌ها بیشتر استفاده می‌کنید، مسلط‌تر هستید. نکته‌ای که در مورد واژه‌ها و زبان قدیم صدق نمی‌کند و تسلط بر آن‌ها به مطالعات زیادی نیاز دارد. چه‌بسا کلماتی که در زمان و زبان قدیم معناها یا کاربردهای دیگری داشته‌اند و شما از آن مطلع نباشید. درعوض شما به پتانسیل واژه‌های امروزی آگاه‌ترید و می‌توانید هنرمندانه‌تر از آن‌ها کار بکشید.
استفاده درست و بجا از واژه‌ها و جمله‌بندی‌های مناسب، اثر شما را قوی‌تر می‌کند. در بعضی از مصرع‌های شما، فعل حذف شده است یا ارکان جمله به‌هم‌ریخته است. بهتر است تا جایی که می‌شود همۀ اجزاء جمله سر جایشان باشند و فقط در صورتی آن‌ها را جابه‌جا کنید که باعث زیبایی بیشتر شعر بشوند. زبان شعرتان که به‌روز شود، جمله‌بندی‌هایتان هم بهتر خواهد شد.
حالا که این‌قدر به شعر علاقه دارید، علاقه‌تان را رها نکنید و با مطالعۀ بیشتر و بهتر، مهارت‌های بیشتری کسب کنید و بهتر بنویسید. امیدوارم در این راه موفق باشید و ما را در موفقیت‌های خود شریک کنید.
